Severna Karolina je savezna država koja se nalaži na jugoistoku Sjedinjenih Američkih Država. Broji preko 10 miliona stanovnika, i po tom parametru je deveta među saveznim državama.
Odlikuje je veliki broj afroameričkog stanovništva i uz Kaliforniju, Teksas, Njujork, Džordžiju i Floridu jedina je sa preko 2 miliona stanovnika koji pripadaju ovoj rasnoj grupi. Demografska raznovrsnost odigrala je veliku ulogu u bogatoj istoriji Severne Karoline.
Kada je 21. novembra 1789. ratifikovala Ustav Sjedinjenih Američkih Država, postala je 12. država po redu koja se priključila Uniji, čiji je član bila sve do 20. maja 1861. kada je postala poslednja savezna država koja se priključila Konfederaciji (Konfederativne Američke Države). Iako je stanovništvo Severne Karoline bilo veoma podeljeno po pitanju pristupanja Konfederaciji (deo stanovništva se organizovao i borio za Uniju), ova savezna država je dala više vojnika Jugu nego bilo koja druga.
Period nakon Građanskog rata obeležili su stalni sukobi između Afroamerikanaca i belaca, koji su se neretko nasilno završavali, pa je tako u Vilmingtonu 1898. godine grupa okupljena oko tadašnje Demokratske partije organizovala državni udar (jedini u istoriji SAD) sa ciljem da smene Afroamerikance koji su bili deo Predstavničkog doma savezne države i celu afroameričku populaciju liše prava glasa. U tome su i uspeli, a afroamerička zajednica u Severnoj Karolini morala je da sačeka gotovo 100 godina kako bi dobila svog predstavnika u Kongresu Sjedinjenih Država, kada je 1992. godine to pošlo za rukom Evi Klajton (Eva Clayton).
Danas je Severna Karolina prva po proizvodnji nameštaja u Sjedinjenim Državama i poseduje razvijenu tekstilnu industriju, pored toga vodeći je proizvođač duvana u zemlji. Trend koji je karakterističan za Severnu Karolinu je porast urbanog stanovništva. Najočigledniji primer toga je i Šarlot kao najmnogoljudniji grad u državi. Mnogi mladi ljudi, sa fakultetskim diplomama, dolaze u Severnu Karolinu kako bi se zaposlili, najčešće u IT sektoru. Ovaj trend čini stanovništvo mlađim i obrazovanijim što svakako može uticati na ishod izbora krajem godine. Dok urbano stanovništvo „cveta“, ruralni delovi države nisu u toliko zavidnoj poziciji, tako da Severna Karolina ima 13. najveću stopu siromaštva u Sjedinjnim Državama.
Kratak osvrt na istoriju
Najbolji opis Severne Karoline i njene uloge u predsedničkim izborima bi bio onaj koji je dao Hari Anten (Harry Anten), novinar CNN-a, koji je ovu državu okarakterisao kao „kolebljivu državu koja naginje ka republikancima“. Ukoliko bacimo pogled na prethodnih nekoliko izbornih ciklusa jasno se vidi da republikanci dominiraju u ovoj saveznoj državi. U poslednjih 10 predsedničkih izbora, samo se jednom desilo da je demokratski kandidat odneo pobedu u Severnoj Karolini. To je pošlo za rukom Baraku Obami (Barrack Obama) 2008. godine kada je osvojio nešto manje od 1% glasova više od republikanskog kandidata Džona Mekejna (John McCain). Pre Obame, poslednji demokrata koji je „slavio“ u Severnoj Karolini bio je Džimi Karter (Jimmy Carter) davne 1976. godine kada je osvojio 11% glasova više od republikanskog protivkandidata Džeralda Forda (Gerald Ford).
Na prethodnim izborima, 2016. godine, Donald Tramp (Donald Trump) je pobedio Hilari Klinton (Hillary Clinton) sa nešto više od 3% glasova. Ono što čini ovu državu značajnom kolebljivom državom je svakako i činjenica da je ona jedna od država bez koje su republikanci teško pobeđivali na izborima. Poslednji kome je tako nešto pošlo za rukom bio je Dvajt Ajzenhauer (Dwight Einsenhower) koji je izgubio od demokratskog protivkandidata Adleja Stivensona (Adlai Stevenson) u ovoj saveznoj državi u dva navrata (1952. i 1956. godine), ali je na kraju oba puta odneo pobedu na nacionalnom nivou.
Svi navedeni primeri pokazuju koliko je uticaja ishod izbora u Severnoj Karolini imao na izbor budućeg predsednika i za očekivati je da oba kandidata, a naročito Donald Tramp, ulože pozamašna finansijska sredstva kako bi sa sebe obezbedili 15 elektorskih glasova koliko nosi pobeda u ovoj saveznoj državi.
Značajne političke ličnosti iz Severne Karoline
Pored značajnih istorijskih događaja koji su se odigrali unutar teritorije Severne Karoline, nemali broj ljudi koji su ostavili trag u sferi politike je rođen u ovoj saveznoj državi.
Dva bivša predsednika Sjedinjenih Država rođena su na teritoriji Severne Karoline: Džejms Polk (James Polk) i Endru Džonson (Andrew Johnson).
Polk je, iako rođen na teritoriji Severne Karoline, pre vršenja predsedničke funkcije bio guverner savezne države Tenesi (1839-1841).
Za vreme njegovog četvorogodišnjeg mandata (1845-1849) Sjedinjene Države su ušle u rat sa Meksikom (1846-1848) i iz njega izašle kao pobednice.
Dobijene su teritorije današnjih saveznih država poput Teksasa, Kalifornije, Nevade, Kolorada i Vajominga.
Sa druge strane, Džonson je na mesto predsednika došao nakon atentata na Abrahama Linkolna (Abraham Lincoln), čiji je bio potpredsednik.
U istoriji SAD ostao je upamćen kao prvi predsednik protiv koga je pokrenut postupak impičmenta. Iako impičovan od strane Predstavničkog doma, oslobođen je optužbi od strane Senata 1868. godine.
Za vreme njegovog mandata, koji je trajao od 1865. do 1869. godine, Sjedinjene Američke Države su od Carevine Rusije kupile Aljasku 1868. godine.
Pored dva predsednika u Severnoj Karolini su rođeni i Hiram Revels (Hiram Revels) prvi Afroamerikanac koji je zauzeo funkciju senatora u američkom Kongresu, kao i Robert Bird (Robert Byrd), senator sa najdužim stažom u istoriji SAD (bio je senator savezne države Zapadne Virdžinije od 1959. do 2010. godine).
Severna Karolina uoči izbora 2020.
Iako se na početku godine činilo da če aktuelni predsednik Donald Tramp ponoviti rezultat iz 2016. godine i pobediti u Severnoj Karolini, situacija se znatno promenili u proteklih 6 meseci. U trenutnim istraživanjima javnog mnjenja koje je sproveo sajt RealClearPolitics, Trump i demokratski kandidat Džozef Bajden (Joseph Biden) imaju skoro identične šanse u Severnoj Karolini. Razlog za to svakako treba tražiti prvenstveno u izbijanju pandemije virusa korona, nakon koje je Bajdenova kampanja počela da beleži dobre rezultate. Činjenica koja može da unese optimizam u redove demokrata je širenje urbanog dela stanovništva oko finansijskih centara države poput Šarlota.
Stanovništvo u okolini najvećeg grada Severne Karoline postaje mlađe i obrazovanije, a to je grupa koja se pretežno opredeljuje za demokratske kandidate. Veliki uticaj će sigurno imati i načina na koji će glasati afroamerička zajednica, koja je poprlično zastupljena u ovoj državi. Bajden u toj demografskoj grupi uživa veliku prednost u odnosu na Trampa i samo je pitanje da li će odziv ove grupe biti dovoljno veliki da bi se napravila razlika u ovoj državi. Sa druge strane, okosnica Trampovih birača ostaju beli muškarci, pretežno bez fakultetske diplome, koji kažu da ih predsednik čini da se osećaju „samouvereno i ponosno“.
Pored predsedničkih izbora, ove godine u Severnoj Karolini održava se i izbor za predstavnika ove države u Senatu. Aktuelni senator Tom Tilis (Thom Tillis) kandidat je Republikanske partije, dok je Kal Kaningem (Cal Cunningham) ratni veteran i bivši član Senata Severne Karoline, kandidat Demokratske partije.
Prema trenutnim istraživanjima javnog mnjenja Kaningem je u prednosti od 3.5% u odnosu na Tilisa. Ova trka je od velikog značaja i za demokrate i za republikance. Naime, demokrate će u novembru pokušati da povrate većinu u Senatu, koju trenutno imaju republikanci. Da bi to uradili potrebno im je da „odbrane“ 12 senatorskih mesta koja su osvojili 2014. godine i da uz to ostvare pobedu bar u 4 savezne države u kojima su republikanci na prethodnim izborima izašli kao pobednici (ukoliko Bajden pobedi Doanlda Trampa demokratama će biti dovoljna pobeda i u 3 savezne države gde su pobedu odneli republikanci, s obzirom da potpredsednik nosi funkciju predsednika Senata).
Upravo se Severna Karolina, uz par država poput Arizone, Mejna, Kolorada, vidi kao potencijalno mesto gde bi demokrate da ostvare preko potrebnu pobedu. Uz ove izbore, u novembru se odvija i glasanje za članove Predstavničkog doma i Senata Severne Karoline, gde trenutno većinu drže republikanci.
Sve u svemu, čini se da će Severna Karolina ove godine biti država bez koje Donald Tramp teško može da pobedi na izborima, naročito ako se uzme u obzir da zaostaje u većini ostalih kolebljivih država (Florida, Mičigen, Arizona…). Činjenica da je republikanska konvencija ove godine trebalo da se održi u Šarlotu i da je zbog njenog odlaganja Tramp kritikovao demokratskog guvernera Severne Karoline Roja Kupera (Roy Cooper) samo pokazuje koliko ova savezna država znači republikancima.
Na kraju je jedan manji deo konvencije koji se održavao uživo ipak i održan u ovom gradu, iako je veći deo bio održan „online“, a Tramp je kandidaturu prihvatio iz dvorišta Bele kuće. Sa druge strane, čini se da Džozefu Bajdenu pobeda u Severnoj Karolini nije neophodna, tako da je pitanje u kojoj će meri odlučiti da svoja finansijska sredstva i svoje vreme utroši u državi Tar Heels-a. Sa obzirom da glasanje ovoj saveznoj državi startuje već početkom septembra putem pošte, jasno je da nas očekuje duga i naizvesna borba za zlata vrednih 15 elektorskih glasova.
