Nakon dvadeset godina, hiljade izgubljenih života i hiljade milijardi utrošenih dolara, Sjedinjene Američke Države se konačno povlače iz Avganistana, što predstavlja još jedan razlog za opis ove zemlje kao „groblje imperija“. Predsednik Bajden je odlučio da sve američke trupe trenutno stacionirane u Avganistanu budu povučene do 11. septembra ove godine, kada je predviđeno obeležavanje dvadesete godišnjice od napada na kule bliznakinje.
Ovaj događaj je naveo tadašnjeg predsednika Džordža Vokera Buša da odobri invaziju na Avganistan, koja je imala široku dvostranačku podršku u američkom Kongresu i međunarodni legitimitet. Njen prvobitan cilj je bilo iskorenjivanje terorističke organizacije Al Kaide, kojoj su tamošnje talibanske vlasti pružale utočište, a koja se smatrala odgovornom za najveći napad na američkom tlu još od Perl Harbora. Ubrzo su se američki ciljevi u Avganistanu proširili sa anti-terorističkih aktivnosti na izgradnju nacije i demokratizaciju u uslovima okupacije zemlje.
Administracija Baraka Obame je 2009. godine naredila drastično povećanje trupa u Avganistanu, koje se odvijalo uporedo sa procesom američkog povlačenja iz Iraka, završenog 2011. godine. Kao tadašnji potpredsednik, Bajden je bio protiv povećavanja broja američkih vojnika u Avganistanu. Umesto toga, zagovarao je skromnije vojno prisustvo, fokusirano na anti-terorističke operacije i očuvanje stabilnosti.
Bajden je sada kao predsednik otišao korak dalje, naredivši da se Amerika u potpunosti vojno dezangažuje iz Avganistana do 11. septembra ove godine, bez obzira na stanje na terenu. Za razliku od demokrata, republikanci su većinom kritički reagovali na ovu odluku, smatrajući da će naglo i bezuslovno povlačenje destabilizovati Avganistan, pretvarajući ga ponovo u izvoznika terorizma i poništiti napretke koje je Amerika tamo ostvarila u pogledu demokratije i ljudskih prava.
Trenutno se u Avganistanu nalazi od 2.500 do 3.500 američkih vojnika, što je daleko do oko 100.000 vojnika, koliko ih je bilo na vrhuncu Obaminog surga. Njihovo povlačenje će početi pre 1. maja, koji je, prema sporazumu zaključenom između prethodne administracije Donalda Trampa i talibana, bio rok za povlačenje svih američkih vojnika iz Avganistana. Uprkos njegovim ambicijama o dugo iščekivanom i hitrom izlasku Amerike iz najdužeg rata u njenoj istoriji, Bajdenova administracija će sigurno probiti taj rok, što bi, prema upozorenjima samih talibana, moglo dovesti do novih napada na avganistanske i američke bezbednosne snage u toj zemlji.
Bojan Latinović
